Hemen hemen hepimiz, birçok sosyal medya platformunda en azından bir tane kişisel bir sosyal medya hesabına sahibiz. Twitter, Instagram, Facebook gibi platformlar, ülkemizde en yaygın kullanılan sosyal medya platformlarının başlıcalarıdır.
Kişisel sosyal medya hesaplarının yanında, günümüz koşullarında artık her işletmenin bir sosyal medya hesabının olması ve bu hesabın düzenli bir şekilde yönetilmesi kaçınılmaz bir hale gelmiştir.
2019 Yılındaki son verilere göre, televizyon reklamları, pastanın %43’ünü kapsamaktadır. Sosyal medya reklamlarının oranı ise reklam bütçelerinin %25’ini oluşturmaktadır ve bu oran her geçen dakika artmaktadır. Televizyon bütçeleri ise her geçen dakikada azalış göstermektedir.
Peki Neden Sosyal Medya Reklamlarına Yöneliş Artmaktadır?
Sosyal medya reklamlarının oranının artmasının birçok temel sebebi vardır. Örnek vermek gerekirse televizyon reklamları çok kısa zamanlı olsa bile çok büyük bütçeler gerektirmekte ve büyük prodüksiyon istemektedir. Reklamın kabul edilmesi için belli başlı katı kurallar vardır. Her televizyon kanalı her reklamı kabul etmeyebilir. Her işletmenin gücü bu televizyon reklamlarını oluşturmaya yetmeyebilir. Ve belki de en önemlisi, televizyon reklamlarında hedef kitle hiçbir zaman kesin oluşturulamaz ve muğlaktır ancak internet ve sosyal medya reklamlarında ise hedef kitle keskin ve nettir.
Yukarıdaki tabloda, çok kısa bir biçimde sosyal medya ve internet reklamlarının çok kısa bir biçimde, neden televizyon reklamlarına göre çok daha uygun olduğundan bahsedilmiştir. Bu maddelerden kısaca bahsedelim.
Maliyet
Sosyal medya ve internet reklamları televizyon reklamlarına göre oldukça düşük maliyetlidir. Örneğin sosyal medyada 50 liralık bir reklam kampanyası ile binlerce kişiyle ulaşılabilirken, televizyon reklamları için yüz binlerce lira, belki de milyonlarca lira harcamak gerekir ve geri dönüşleri oluşturulan bütçeye göre düşünüldüğünde sosyal medya çok daha fazla bir olumlu geri dönüş sağlayacaktır.
Hedef Kitle
Sosyal medyanın algoritması sayesinde, istenilen hedef kitleye çok rahat ve çok basit bir şekilde ulaşılmaktadır ancak televizyonda hedef kitleye ulaşmak oldukça zordur. Sosyal medyadaki algoritma, kullanıcıların daha önceden nerelere girdiğini, nelerle daha çok vakit geçirdiğini algılayabildiği için hedef kitleyi de ona göre çok basit bir biçimde tanımlayabilmektedir. Ancak televizyon reklamlarında ise hedef kitle hiçbir şekilde kesin olmayacak ve hep muğlak kalacaktır. Örneğin bir bebek bezi reklamını düşünelim. Televizyon reklamlarında ebeveyn veya ebeveyn adayı olmayan kişilerin karşısına bu reklamın çıkması hiçbir anlam ifade etmeyecektir ne kadar fazla kişinin gördüğü, ne kadar fazla kişinin izlediğinin hiçbir önemi kalmayacaktır. Hatta izleyen kişilerini “alıcı” olmaması reklamın bilinçaltına girmekten fazlasını yapamayacağı aşikardır. Ancak sosyal medya reklamlarında hedef kitle bu algoritmaya göre oluşturulursa izleyenler veya görenler gerçekler “alıcılar” olacağı için geri dönüş çok daha yüksek bir oranda olacaktır. 20.000 Kişinin izleyip 19.000 kişinin geri dönüş yapması, 100.000 kişinin izleyip 10.000 kişinin geri dönüş yapmasından çok daha sağlıklı ve kurum açısından faydalıdır.
Yapımı
Sosyal medya reklamlarının yapımı ve hazırlanması, televizyon reklamlarına göre çok daha kolay ve basittir. Kısa bir video, basit bir kamera, en kötü ihtimalle iyi bir telefon kamerası bile size yetebilir ancak televizyon reklamları için profesyonel ve dev kameralar, ışık sistemleri, cast ekibi gibi birçok etmen işin içine girmektedir. Bu durum da yapımını hem zorlaştırır hem de çok uzun sürelere sebep olabilir.
Geri Dönüt Zamanları
Sosyal medya ve internet reklamcılığı çok hızlı bir şekilde geri dönüş sağlamaktadır ancak televizyon reklamları bu geri dönüş hızını verememektedir. Sosyal medya reklamlarında, hedef kitleyle doğrudan bir iletişim sağlandığı için hedef kitle, araya televizyon kanalları gibi üçüncül kişilerin girmemesinden dolayı olumlu ya da olumsuz geri dönüşler vermektedir ancak televizyon reklamlarında araya kanalların, üçüncül kişilerin araya girmesi ile bu süre çok daha uzamaktadır. Televizyon reklamlarında sonucun başarılı olup olmadığını görebilmeniz için haftalar, belki de aylar gerekebilir. Ancak internet reklamında kampanya süresi sonrası çok daha sağlıklı bir analiz gerçekleştirilebilir.
Prodüksiyon
Televizyon reklamları, televizyona uygun olması gerektiğinden çok yüksek maliyetlere ve çok büyük prodüksiyonlara sebep olacaktır ancak internet ve sosyal medya reklamları bu prodüksiyonu istemeyeceğinden hem çok daha rahat olacaktır, hem de herhangi bir kriz veya olumsuz bir sonuç halinde maddi kayıp televizyon reklamlarına göre çok daha aza indirgenecektir.
Hedef Kitle İletişimi
Sosyal medya ve internet reklamcılığında, kurum ile hedef kitle, birbirlerine bir “direkt mesaj” kadar uzaklıktadır ancak televizyon reklamlarında ise işin içinde birçok aracı etmen girdiği için ulaşım oldukça zordur.
Kriz Yönetimi
Televizyon reklamları, yukarıda sayılan etmenler yüzünden kriz yönetimini de oldukça zor bir hale sokmaktadır. Herhangi bir olumsuzluk anında reklamın yeniden çekilmesi ve bir önceki reklamın yayından kaldırılması gerekmektedir. Bu da kuruma maddi açıdan çok büyük kayıplara yol açmaktadır. Ancak sosyal medya ve internet reklamlarında olaya anında müdahale etme şansı vardır. Televizyon reklamlarında haftalarca belki de aylarca oynanacak bir reklam, o an çıkacak bir olay karşısında çaresiz kalabilir ancak sosyal medyada bu olay veya duruma anında müdahale etme şansı vardır.
Çağın Gerekliliği
Günümüzde televizyon kullanımı oldukça azalmıştır. Hatta “gerçek alıcı” diye nitelendirilebilecek, maddi gücü ve imkanları kendi ellerinde olan kişiler artık hemen hemen hiçbir şekilde televizyonun karşısına geçip izlememektedir. En basit bir örnekle; sevdiği diziyi, uzun süren reklamları izlememek için televizyondan anlık olarak değil, dizi bittikten sonra internete yüklenmiş versiyonunu izlemeyi hepimiz yapmışız ve hala yapıyoruzdur. Ancak sosyal medya kullanımı televizyon izleyen kişileri de kapsayarak çok geniş bir yelpazeyi önümüze sunar.
Tüm bu sebepler göz önüne alındığında bir işletme için sosyal medya kullanımı ve bu platformlarda yapılacak reklam kampanyaları kaçınılmaz hale gelmiştir. Çağın gerisinde kalmak istemeyen ve kurumunu ayakta tutmak isteyen her işletme sosyal medya kullanımını doğru ve bu işi yapan profesyonel kişiler aracılığıyla gerçekleştirmek zorundadır.
Çağatay S. YANAR